ปวดเข่า โรคเข่าเสื่อม รักษาอย่างไร ป้องกันยังไงได้บ้าง เรามีคำตอบ

สาเหตุของการปวดเข่า โรคเข่าเสื่อม คืออะไร มีวิธีการป้องกันอย่างไร

โรคเข่าเสื่อม Osteoarthritis (OA) คือ โรคข้อเสื่อมที่ส่งผลต่อกระดูกอ่อน ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อที่หุ้มกระดูกบริเวณข้อต่อ เป็นภาวะทางสุขภาพที่เกิดขึ้นได้บ่อยในผู้สูงอายุ และสามารถเกิดขึ้นได้กับข้อต่อทุกส่วนของร่ากาย แต่ส่วนใหญ่มักเกิดกับสะโพก เข่า หลังส่วนล่าง คอ และมือ โรคเข่าเสื่อมเกิดจากการสูญเสียกระดูกอ่อนในข้อต่อทีละน้อย ซึ่งอาจเกิดขึ้นได้เนื่องจากอายุที่มากขึ้น การบาดเจ็บ หรือการใช้งานข้อต่อหนักมากเกินไป เมื่อกระดูกอ่อนเสื่อมลง กระดูกของข้อต่อจะเสียดสีกัน ทำให้เกิดอาการปวด ตึง และอักเสบ เมื่อเวลาผ่านไป ข้อต่ออาจสูญเสียรูปร่างและการเรียงตัว ซึ่งอาจทำให้เคลื่อนไหวลำบากได้

สาเหตุของ โรคเข่าเสื่อม

• สาเหตุของโรคเข่าเสื่อมนั้นเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย หลัก ๆ แล้ว ได้แก่ อายุที่มากขึ้น การบาดเจ็บ พันธุกรรม และการใช้งานหนัก
• เมื่ออายุมากขึ้น ข้อต่อจะเสื่อมลงตามธรรมชาติ ซึ่งอาจนำไปสู่การเกิดโรคเข่าเสื่อมได้
• อาการการบาดเจ็บที่ข้อต่อยังสามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเข่าเสื่อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากการบาดเจ็บเกิดขึ้นที่ข้อต่อที่รับน้ำหนัก เช่น ข้อเข่าหรือสะโพก 
• ประวัติครอบครัวเกี่ยวกับโรคเข่าเสื่อมก็สามารถเพิ่มความเสี่ยงได้เช่นกัน การใช้ข้อต่อมากเกินไป เช่น จากงานที่ต้องเคลื่อนไหวซ้ำ ๆ 

อาการของโรคเข่าเสื่อม

• อาการของโรคเข่าเสื่อมจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการและปัจจัยด้านร่างกายของแต่ละบุคคล อาการที่พบบ่อย ได้แก่ ปวดข้อ ข้อยึด และเจ็บเหมือนกับโดนกดบริเวณข้อ
• โดยเฉพาะหลังจากนั่งหรือยืนเป็นเวลานานมักจะมีอาการ ข้อต่อบวมและอาจมีเสียงกร๊อบแกร๊บเมื่อเคลื่อนไหว เมื่อไม่ได้รับการรักษาเป็นระยะเวลานาน และอาการข้อเสื่อมหนักขึ้นเรื่อย ๆ ข้อต่ออาจเคลื่อนไหวได้ยากขึ้น ๆ และอาจผิดรูปได้

การรักษาโรคเข่าเสื่อม

การรักษาโรคเข่าเสื่อมมีวัตถุประสงค์เพื่อลดอาการปวดและปรับปรุงให้ข้อต่อสามารถกลับมาทำงานได้ตามปกติ ปัจจุบันนี้มีวิธีการรักษาหลายรูปแบบ ได้แก่ การใช้ยา เช่น ยาแก้อักเสบประเภทไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) เพื่อลดอาการปวดและการอักเสบของข้อต่อ รวมถึงการทำกายภาพบำบัด เพื่อช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการเคลื่อนไหว เพิ่มความยืดหยุ่นให้ข้อต่อ และเสริมสร้างกล้ามเนื้อรอบข้อต่อที่มีปัญหา ในบางกรณี อาจจำเป็นต้องผ่าตัดเปลี่ยนข้อต่อสำหรับผู้ป่วยเรื้อรัง หรือผู้สูงอายุ 

นอกจากนี้ การควบคุมน้ำหนัก การออกกำลังกาย และกิจกรรมบำบัดต่าง ๆ ยังสามารถช่วยบรรเทาอาการปวดและลดโอกาสเกิดโรคเข่าเสื่อมเรื้อรังได้อีกด้วย

ผลกระทบของโรคเข่าเสื่อมในชีวิตประจำวัน

โรคเข่าเสื่อมมีผลกระทบอย่างมากต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ทำให้เกิดอาการปวด ข้อฝืด และเคลื่อนไหวลำบาก สิ่งนี้อาจทำให้การทำกิจวัตรประจำวัน เช่น การแต่งตัว การเดิน และการขึ้นบันไดเป็นเรื่องยาก ความเจ็บปวดและความฝืดของข้อต่อ ยังทำให้เกิดอาการนอนหลับยาก ซึ่งจะส่งผลต่อคุณภาพชีวิตโดยรวม ไม่ว่าจะเป็น ปวดตามเนื้อตัว นอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอทำให้เกิดอาการมึน สับสน รวมไปถึงเสียสุขภาพจิต 

การออกกำลังกายและโรคเข่าเสื่อม

• การออกกำลังกายมีความสำคัญอย่างมากต่อการรักษาสุขภาพ อีกทั้งยังเป็นประโยชน์ต่อการรับมือกับอาการของโรคเข่าเสื่อมอีกด้วย การออกกำลังกายสามารถช่วยเพิ่มระยะการเคลื่อนไหวหรือที่เรียกว่าพิสัยของข้อ ลดความเจ็บปวดและการอักเสบ และเสริมสร้างกล้ามเนื้อรอบข้อต่อที่สูญเสียไป ทำให้ข้อต่อกลับมาแข็งแรงเหมือนเดิม แนะนำให้ทำกิจกรรมที่มีแรงกระแทกต่ำ เช่น ว่ายน้ำ ปั่นจักรยาน และการเดินเบา ๆ เนื่องจากเป็นการใช้งานข้อต่อที่ไม่หนักมาก แต่ส่งผลให้ข้อต่อได้ขยับอย่างมีประสิทธิภาพ 

สุดท้ายนี้ โรคเข่าเสื่อมเป็นภาวะเรื้อรังและไม่มีทางรักษาได้ให้หายขาด อย่างไรก็ตาม การรักษาและการจัดการที่เหมาะสมจะสามารถควบคุมอาการ บรรเทาความเจ็บปวด สิ่งสำคัญคือพบแพทย์เฉพาะทางเมื่อรับการรักษาที่ถูกวิธี ซึ่งจะแตกต่างกันออกไปในแต่ละบุคคล