สาเหตุของอาการ โรคความดันต่ำ คืออะไร รักษาและป้องกัน ได้อย่างไร
โรคความดันต่ำ หรือ hypotension เป็นภาวะที่ความดันโลหิตในหลอดเลือดแดงต่ำกว่าปกติอย่างต่อเนื่อง ความดันโลหิตคือการวัดแรงสูบของเลือดกับผนังของหลอดเลือดแดง ค่าความดันโลหิตปกติจะอยู่ที่ประมาณ 120/80 mmHg หากมีความดันโลหิตอยู่ที่ 90/60 mmHg หรือต่ำกว่านี้จะถือว่าอยู่ในภาวะความดันโลหิตต่ำ
โรคความดันต่ำ เกิดจากอะไรได้บ้าง ?
- โรคความดันต่ำสามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็น ภาวะขาดน้ำ ผลข้างเคียงจากยาบางชนิด รวมไปถึงความผิดปกติบางอย่าง เช่น หัวใจ ความผิดปกติของต่อมไร้ท่อ
- การขาดน้ำก็เป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่สำคัญ หากร่างกายของคุณขาดน้ำ อาจทำให้ปริมาณเลือดของคุณลดลง ซึ่งจะส่งผลให้เกิดภาวะความดันโลหิตต่ำได้ นอกจากนี้ ยาบางชนิด เช่น ยาขับปัสสาวะ ซึ่งจะทำให้ร่างกายของคุณขับปัสสาวะออกมาเยอะกว่าปกติ ทำให้ร่างกายขาดน้ำและเกลือแร่ หรือจะเป็นยารักษาความดันโลหิตที่จะเข้าไปลดความดันโลหิต และยาต้านอาการซึมเศร้าซึ่งจะมีการปรับฮอร์โมนส์หรือสารเคมีในสมองบางชนิด ก็มีส่วนให้เกิดภาวะความดันโลหิตต่ำเช่นเดียวกัน
- และโรคความดันต่ำยังเป็นอาการข้างเคียงของโรคอื่น ๆ อีกด้วย เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน และโรคโลหิตจาง
จะรู้ได้ยังไงว่าเป็นโรคความดันต่ำ ?
โรคความดันต่ำนั้นเป็นโรคที่ไม่ได้มีอาการชัดเจน และอาจจะแสดงผลออกมาเป็นอาการทั่ว ๆ ไปที่พบได้บ่อยในชีวิตประจำวัน จนทำให้ผู้ป่วยหลาย ๆ คนไม่รู้ตัวว่าตัวเองกำลังมีความเสี่ยงเป็นโรคความดันต่ำ
อาการที่พบได้บ่อยจะมีดังนี้
- อาการวิงเวียนศีรษะ มึนหัว
- เป็นลม
- รู้สึกเหนื่อยล้าง่ายผิดปกติ
- มองเห็นภาพซ้อน
- คลื่นไส้ อาเจียน
- รู้สึกหนาวผิดปกติ ผิวซีด
- หายใจเร็ว หายใจสั้น
- อยู่เฉย ๆ ก็เกิดอาการสับสน
หลาย ๆ ครั้งโรคความดันโลหิตต่ำมักจะแสดงอาการเหล่านี้ออกมาน้อยมาก หรือแทบไม่แสดงอาการเลย จึงเป็นเรื่องยากที่ผู้ป่วยจะรู้ตัวว่ากำลังอยู่ในภาวะความดันโลหิตต่ำ
อย่างไรก็ตาม อาการบางอย่างที่เกิดขึ้นบ่อย รุนแรง จะเป็นสัญญาณที่ชัดเจนอย่างมากสำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงป่วยเป็นโรคความดันโลหิต เช่น เป็นลม หรือรู้สึกเหมือนจะเป็นลมบ่อย ๆ อาการหน้ามืด วิงเวียนศีรษะทำให้ใช้ชีวิตประจำวันลำบากหรือหกล้ม มองเห็นภาพซ้อนเป็นเวลานาน รู้สึกสับสนจนเรียบเรียงความคิดไม่ถูก หากคุณมีอาการเหล่านี้ แสดงว่าคุณเริ่มมีความเสี่ยงป่วยเป็นโรคความดันโลหิตต่ำ
นอกจากนี้ หากคุณมีอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที เนื่องจากอาจเป็นสัญญาณของโรคความดันต่ำอย่างรุนแรงหรือโรคต่าง ๆ ที่ร้ายแรง เช่น
- อาการเจ็บหน้าอก
- หายใจลำบาก
- อ่อนแรง ชาที่แขนหรือขา
- หัวใจเต้นเร็วหรือผิดปกติ
- ปวดศีรษะรุนแรงอย่างกะทันหัน
- รู้สึกไม่มีสติ ควบคุมตัวเองไม่ได้
สุดท้ายนี้ ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตต่ำบางรายอาจจะไม่ได้แสดงอาการอะไรเลยแม้แต่น้อย ดังนั้นการตรวจสุขภาพประจำปีจึงสำคัญมาก ๆ เพื่อให้รู้เท่าทันโรคที่ไม่แสดงอาการ และเร่งรับการรักษาที่ถูกวิธี หากพบเห็นผู้ที่มีอาการดังกล่าวให้รีบช่วยเหลือเบื้องต้นทันทีโดยคนที่ช่วยเหลือควรได้รับการอบรมปฐทพยาบาลเบื้องต้นเพื่อที่จะได้ช่วยเหลือได้อย่างถูกต้องในขั้นพื้นฐาน
การรักษาและป้องกันโรคความดันโลหิตต่ำ
การเริ่มจากตัวเอง รักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง เช่น การควบคุมอาหารและน้ำ การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต และยาสามารถช่วยป้องกันและจัดการกับโรคความดันต่ำได้เป็นอย่างดี
การดื่มน้ำให้เพียงพอ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และการดื่มแอลกอฮอล์ สามารถช่วยรักษาระดับความดันโลหิตให้อยู่ในเกณฑ์ปกติได้ ในบางกรณี อาจจำเป็นต้องใช้ยาเพื่อจัดการกับโรคความดันต่ำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากภาวะความดันต่ำมีสาเหตุมาจากโรคประจำตัว และที่สำคัญ
การรักษาน้ำหนักที่ดีต่อสุขภาพและการออกกำลังกายเป็นประจำยังสามารถช่วยป้องกันโรคความดันต่ำได้อีกด้วย