ต้อกระจก คืออะไร มาทำความเข้าใจ และอันตรายของโรคสายตา
ต้อกระจก คือโรคที่ทำให้เลนส์แก้วตาตาขุ่นมัวซึ่งส่งผลต่อการมองเห็น เลนส์แก้วตาเป็นโครงสร้างที่สำคัญต่อดวงตาซึ่งอยู่หลังม่านตาและรูม่านตา หน้าที่หลักคือการโฟกัสแสงไปยังเรตินาหรือจอประสาทตาที่อยู่ด้านหลังดวงตา ต้อกระจกจะทำให้เลนส์แก้วตาขุ่นซึ่งทำให้มองเห็นได้ยาก
ต้อกระจกเป็นภาวะที่พบได้บ่อยและมักเกิดกับผู้สูงอายุ แต่ก็สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกวัยเช่นเดียวกัน โดยอาจมีสาเหตุจากปัจจัยหลายอย่าง
สาเหตุของต้อกระจก ทำความเข้าใจปัจจัยที่ทำให้เกิด ต้อกระจก
- ต้อกระจกเกิดได้จากหลายปัจจัย ได้แก่ อายุที่มากขึ้น ประวัติครอบครัว การสัมผัสรังสียูวีเป็นเวลานานของดวงตา ภาวะทางการแพทย์บางอย่าง เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง การสูบบุหรี่ ตลอดจนยาบางชนิด
เมื่ออายุมากขึ้น โปรตีนในเลนส์แก้วตาตาจะสลายตัว รวมตัวกันเป็นก้อนและทำให้เลนส์แก้วตาขุ่นได้ การได้รับรังสียูวีจากแสงแดดเป็นเวลานานยังสามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดต้อกระจก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ที่ใช้เวลาอยู่กลางแจ้งเป็นเวลานานโดยไม่มีการป้องกันดวงตา เช่น การสวมแว่น นอกจากนี้ อาการบางอย่าง เช่น เบาหวาน ยังสามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดต้อกระจกโดยการทำลายหลอดเลือดในดวงตา การสูบบุหรี่ก็เป็นปัจจัยเสี่ยงเช่นกัน เพราะอาจทำให้หลอดเลือดในดวงตาเสียหายได้
อาการของต้อกระจก สัญญาณที่คุณควรไปพบแพทย์
- อาการของต้อกระจก ได้แก่ ตาพร่ามัว ไวต่อแสง แสงจ้า เห็นภาพซ้อน และมองเห็นลำบากในเวลากลางคืน เมื่อต้อกระจกลุกลาม อาการอาจรุนแรงขึ้น ทำให้ทำกิจกรรมประจำวันได้ยาก เช่น อ่านหนังสือ ขับรถ และดูโทรทัศน์
การนัดหมายกับจักษุแพทย์เป็นสิ่งสำคัญหากคุณสังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงใดๆ ในการมองเห็นหรือพบอาการของต้อกระจก จักษุแพทย์ของคุณจะทำการตรวจตาอย่างครอบคลุม ซึ่งจะรวมถึงการทดสอบการมองเห็น การขยายรูม่านตา และการตรวจด้วยหลอดไฟเพื่อตรวจหาต้อกระจกและความรุนแรงของโรค
ทางเลือกในการรักษาโรคต้อกระจก วิธีการรักษาโรคต้อกระจกแบบต่าง ๆ
- การรักษาต้อกระจกที่ได้ผลดีที่สุด คือการผ่าตัด ซึ่งจะเป็นการถอดเลนส์แก้วตาที่ขุ่นออกและใส่เลนส์แก้วตาเทียมเข้าไปแทน อย่างไรก็ตาม ยังมีตัวเลือกอื่นๆ เช่น แว่นตาพิเศษ หรือยาบางชนิดที่สามารถปรับปรุงการมองเห็นในผู้ป่วยที่อาการยังไม่รุนแรง
แต่เมื่อต้อกระจกลุกลามมากขึ้น การผ่าตัดจะเป็นทางเลือกที่ได้ผลดีที่สุด ส่วนใหญ่แล้วการผ่าตัดจะใช้เวลาประมาณหนึ่งชั่วโมงและเป็นการผ่าตัดแบบดมยาสลบ ระยะเวลาพักฟื้นอาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล แต่ปกติแล้วจะใช้เวลา 2-3 สัปดาห์กว่าที่ดวงตาจะฟื้นตัวเต็มที่
การผ่าตัดต้อกระจก สิ่งที่ควรรู้ก่อนทำ ระหว่างทำ และหลังทำ
- ก่อนการผ่าตัด คุณจะได้รับการประเมินก่อนการผ่าตัดและคำปรึกษากับศัลยแพทย์ของคุณ รวมถึงการตรวจตาอย่างละเอียด ในระหว่างการผ่าตัด เลนส์แก้วตาที่ขุ่นจะถูกเอาออกและแทนที่ด้วยเลนส์แก้วตาเทียมซึ่งเรียกว่า IOL: Intraocular Lens
โดยทั่วไปการผ่าตัดจะดำเนินการในลักษณะผู้ป่วยนอก และคนที่เข้ารับการผ่าตัดส่วนใหญ่สามารถกลับไปใช้ชีวิตตามปกติได้ภายในสองสามวัน อย่างไรก็ตาม กระบวนการพักฟื้นอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล และคุณอาจต้องหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องใช้กำลังมากในช่วงระยะเวลาหนึ่ง รวมทั้งใช้ยาหยอดตาและเข้ารับการตรวจติดตามผลตามคำแนะนำของศัลยแพทย์
เคล็ดลับดูแลสุขภาพดวงตาและลดความเสี่ยงต้อกระจก
แม้ว่าต้อกระจกมีสาเหตุมาจากความชราตามธรรมชาติและไม่สามารถป้องกันได้อย่างสมบูรณ์ แต่ก็มีหลายวิธีที่สามารถทำตามเพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดต้อกระจกหรือชะลอการลุกลามได้ เช่น
- สวมแว่นกันแดดหรือหมวกป้องกันรังสียูวีเมื่ออยู่กลางแจ้ง
- รับประทานอาหารเพื่อสุขภาพที่อุดมด้วยผักและผลไม้
- รักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่ดีต่อสุขภาพ
- ไม่สูบบุหรี่
- ดูแลรักษาโรคประจำตัว เช่น เบาหวานและความดันโลหิตสูง
นอกจากนี้ การตรวจตาเป็นประจำสามารถช่วยตรวจหาต้อกระจกได้ตั้งแต่เนิ่นๆ ทำให้สามารถรักษาได้ทันท่วงทีและลดความเสี่ยงต่อการสูญเสียการมองเห็น